Ως κάταγμα αναφέρεται ο ιατρικός όρος ενός σπασμένου οστού, η σοβαρότητα του οποίου κυμαίνεται από απλές ρωγμές ως και σύνθετα πολλαπλά κατάγματα οστών, τα οποία μπορεί να προκύψουν από διαφορετικούς παράγοντες, όπως η υπέρχρηση, ένας οξύς τραυματισμός, καθώς και η οστεοπόρωση.
Συνήθως, συμβαίνουν όταν το οστό δέχεται μεγαλύτερη πίεση από αυτή που μπορεί να αντέξει, ενώ το κόκκαλο ενδέχεται να σπάσει σε πολλαπλά σημεία και κομμάτια, λόξα ή και εγκάρσια.
Τα κατάγματα ταξινομούνται σύμφωνα με τον τύπο και τη θέση στην οποία παρουσιάζεται το σπάσιμο και μπορούν να προκύψουν σε οποιοδήποτε οστό του σώματος.
Κάταγμα 5ου μεταταρσίου
Το κάταγμα του 5ου μεταταρσίου, γνωστό και ως “ Κάταγμα Jones”, χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης από τα υπόλοιπα, καθώς αποτελεί ένα ξεχωριστό σύνολο κακώσεων.
Το συναντάμε συνήθως σε αθλητές και συχνά είναι το αποτέλεσμα ενός διαστρέμματος, κάποιου οξέως τραυματισμού ή μιας ανώμαλης πτώσης .
Σε ορισμένες περιπτώσεις προέρχεται επίσης από βία χαμηλής έντασης και συχνής επανάληψης (κατάγματα κοπώσεως).
Ο χορός, το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ είναι κάποια ενδεικτικά αθλήματα που εμπεριέχουν συχνές αλλαγές κατεύθυνσης και άλματα, με αποτέλεσμα τα κατάγματα του 5ου μεταταρσίου να προκύπτουν συχνότερα.
Συμπτώματα – Κάταγμα 5ου μεταταρσίου
Τα συμπτώματα ενός κατάγματος Jones έχουν παρόμοια κλινική εικόνα με οποιοδήποτε άλλο κάταγμα και μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:
- Πόνο
- Πρήξιμο
- Μώλωπα στην εξωτερική πλευρά του ποδιού
- Δυσκολία στη στήριξη του βάρους στο προσβεβλημένο πόδι
- Δυσκολία στο περπάτημα, το τρέξιμο ή τις αθλητικές δραστηριότητες
Διάγνωση και Ταξινόμηση
Για να έχουμε μια ακριβή και κλινική εικόνα του τραυματισμού ο ακτινολογικός έλεγχος κρίνεται απαραίτητος για την διάγνωση και ταξινόμηση του κατάγματος, καθορίζοντας και την αντίστοιχη θεραπεία.
Με βάση το σημείο στο οποίο εντοπίζονται, ταξινομούνται σε κατάγματα ζώνης 1, 2 και 3 .
Κατάγματα ζώνης 1:
Τα αποσπαστικά κατάγματα της κορυφής (του φύματος) του 5ου μεταταρσίου, όπου καταφύεται ο τένοντας του βραχέως περονιαίου μυ και τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα βίαιης κίνησης (στραμπούληγμα).
Κατάγματα ζώνης 2:
Ονομάζονται τα τυπικά κατάγματα του 5ου μεταταρσίου, τα οποία αφορούν την περιοχή του φύματος και του σώματος του 5ου μεταταρσίου (με ελάχιστη αγγείωση).
Κατάγματα ζώνης 3:
Πρόκειται για το κάταγμα που αφορά το σώμα του μεταταρσίου και μάλιστα στην λιγότερο αγγειούμενη περιοχή. Τις περισσότερες φορές είναι απόρροια μικροκακώσεων, τα γνωστά και ως κατάγματα κοπώσεως .
Θεραπεία – Κάταγμα 5ου μεταταρσίου
Τα πρώτα και άμεσα βήματα αντιμετώπισης ενός κατάγματος 5ου μεταταρσίου είναι:
- Παγοθεραπεία
- Ξεκούραση
- Επίδεση
- Ανύψωση
Έπειτα και σύμφωνα με την διάγνωση και την ταξινόμηση του κατάγματος, ακολουθείται η αντίστοιχη θεραπεία, απαραίτητη για το κάθε κάταγμα .
Τα κατάγματα της ζώνης 1 μπορούν να αντιμετωπισθούν εύκολα, με την χρήση υποδήματος με άκαμπτη σόλα, ενός νάρθηκα για κάταγμα βάσης 5ου μεταταρσίου, με γυψονάρθηκα ή ακόμα και με έναν περιπατητικό κηδεμόνα (γνωστό ως μπότα).
Αξίζει να αναφέρουμε πως ακριβώς επειδή ο συγκεκριμένος τραυματισμός επιτρέπει στον ασθενή την μετακίνηση και τη χρήση του ποδιού του σε μεγάλο βαθμό, εκείνοι τείνουν να κάνουν υπεχρήση του τραυματισμένου άκρου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιβραδύνουν την ανάρρωση του κατάγματος έως και 6 μήνες, υπομένοντας πόνους και ενοχλήσεις.
Τα κατάγματα της ζώνης 2 και της ζώνης 3, χρειάζονται μεγαλύτερο χρόνο πώρωσης λόγω της μειωμένης αιμάτωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συναντάμε μεγάλο ποσοστό ψευδοαρθώσεων (δεν κολλάνε καλά). Στις περιπτώσεις αυτές συνίσταται ο γύψος, καθώς και η ακινητοποίηση του τραυματισμένου άκρου.
Φυσικοθεραπεία
Σε έναν τραυματισμό του 5ου μεταταρσίου, η φυσικοθεραπεία αποτελεί την αποτελεσματικότερη μέθοδο για την σωστή αποκατάσταση.
Επαναφέρει το εύρος κίνησης, την λειτουργικότητα του άκρου, επισπεύδει το χρόνο ενδυνάμωσης και την επιστροφή του ατόμου στους φυσιολογικούς του ρυθμούς.
Ενδεικτικά, στο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την αντιμετώπιση του κατάγματος του 5ου μεταταρσίου ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν οι εξής τεχνικές:
- Manual Τherapy
- Θεραπευτική Γυμναστική
- Λειτουργική Αποκατάσταση
- Θεραπευτική μάλαξη για την αύξηση της κινητικότητας
- Διάφορα φυσικά μέσα για τον περιορισμό του οιδήματος, όπως η διαμαγνητική αντλία και το tecar
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον αναγνωρίσετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα κατάγματος του 5ου μεταταρσίου, απευθυνθείτε άμεσα στον γιατρό σας και προστατέψτε το σώμα σας.
